TOPLU TAŞIMA HİZMETİNDE ÖRGÜTSEL STRES KAYNAKLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Abstract

Örgütsel stres, gerek çalışanlar gerek işletmeler açısından negatif sonuçlara neden olabilecek bir kavramdır. Bu çalışmanın amacı, toplu taşıma hizmetinde çalışan sürücülerin maruz kaldıkları örgütsel stres kaynaklarını tespit etmek, sınıflandırmak ve çeşitli önerilerde bulunmaktır. Örgütsel stres kaynakları ile ilgili kapsamlı bir literatür araştırması yapılmış, şu temel başlıklar tespit edilmiştir: işin yapısı, örgütsel yapı, örgütsel politika, örgüt içi ilişkiler, fiziksel koşullar. Geliştirilen ölçekle 2016 yılında EGO Genel Müdürlüğü toplu taşıma hizmetinde çalışan sürücülere bir anket uygulanmıştır. Ankara'daki tüm evrene (2.137 kişi) ulaşılarak geri dönüşü sağlanan 1.554 anketin verileri istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Bu sayı evrenin %72'lik kısmını temsil etmektedir. SPSS (22.0) paket programı aracılığıyla betimsel istatistikler incelenmiş, faktör, güvenilirlik ve varyans analizleri yapılmıştır. Çalışma, sürücülerin orta derecede stres yaşadıklarını; en fazla stres oluşturan sebeplerin: "Maaş (ücret) adaletsizliği ve/veya düşüklüğü", "Yolcuların sürücülere zorbalık yapması, sözlü tacizde bulunması ve/veya şiddet uygulaması" ile "Hizmet sözleşmesinin yenilenmemesi ya da işten çıkarılma korkusu" olduğunu ortaya koymuştur. Stres seviyelerinin sürücünün atandığı bölgeye göre önemli değişkenlik gösterdiği belirlenmiştir. Sürücülerde strese sebep olan etmenler ile ilgili gerekli önlemler alınarak, sürücülerin stres düzeylerinin düşürülmesi için öneriler yapılmıştır.