Hava Yolu Sektöründe Varlık Değerlemesi: Hava Aracı Değerlemesi Üzerine Bir Örnek Olay İncelemesi

Abstract

Dinamik bir sektör olan hava yolu sektöründe hava aracının değerlemesi önemli konulardan birisidir. Bir hava aracı olan uçağın değerlemesi teknik, ekonomik, siyasi, ve çevresel faktörlerin etkisi altındadır. Geçtiğimiz yılbaşında tüm dünyayı etkileyen ve etkilemeye devam eden Covid-19 küresel salgını tüm hava yolu sektörünü; uçak üretimini, satışını ve değerlemesini olumsuz olarak etkilemeye devam etmektedir. Yapılan bu çalışmada dünyada önemli uçak üreticisi şirketlerden Boeing tarafından üretilen dar gövdeli B737-700, geniş gövdeli B767-300 ER ve Airbus tarafından üretilen dar gövdeli A320-200, geniş gövdeli A330-200 uçaklarının yıllık gelir ve giderleri tahmini olarak hesaplanarak, çeşitli varsayımlar ve %1 iskonto oranı altında teorik değerleri (Net Bugünkü Değerleri) tespit edilmiş ve minimum fiyatlarıyla teorik değerleri arasında %10,24 ile %17,68 bandında sapma bulunmuştur. Bu yönüyle literatürde yer alan çalışmalara benzer sonuç elde edilmiştir. Bu sapmanın çeşitli faktörler altında değişebileceği değerlendirilmektedir. Çalışmada nakit akışlarının riske göre düzeltilmesi amacıyla ayrıca %2, %5 ve %10 iskonto oranlarına göre de “Teorik Değer” hesaplamaları yapılmış, 30 yıllık ekonomik ömürde oluşan net nakit akımlarının bugünkü veya teorik değeri iskonto oranı arttıkça azaldığı belirlenmiştir. Bununla birlikte çalışma ile uçak değerlemesi literatürüne uyumlu olarak pratik bir çözüm getirilmesi çalışmayı önemli kılmaktadır.