Stratejik Grup Üyeliği ile Performans İlişkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma

Abstract

Amaç – Çalışmanın amacı, stratejik grupların belirlenmesi ve stratejik grup üyeliği ile performansarasındaki ilişkilerin araştırılmasıdır.Yöntem – Araştırma, Türkiye bankacılık seköründe, 2006-2015 yıllarını kapsayacak şekildegerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında ilk olarak, bankaların stratejik davranışlarında homojenoldukları zaman dilimlerini ifade eden, durağan stratejik zaman periyotları tespit edilmiş ve her birperiyotta sektördeki stratejik gruplar tanımlanmış, ardından dört performans değişkenine göre- ROA,ROE, şube başına kar ve personel başına kar- bankaların performansları ölçülmüş ve grup üyeliğiperformansilişkileri incelenmiştir. Bu doğrultuda, stratejik grupların belirlenmesi için kümeleme analizi,hipotezlerin test edilmesi için tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Mann Whitney-U ve Kruskall Wallistestleri kullanılmıştır. Tüm analizler SPSS paket programı ile gerçekleştirilmiş ve %95’lik güven düzeyindeyorumlanmıştır.Bulgular – Bulgular, hem stratejik gruplar arasında, hem de aynı stratejik grup içerisinde yer alan bankalararasında anlamlı performans farklılıkları olduğunu ortaya koymuştur. Ancak gruplar arası farklılıklar,grup içi farklılıklardan anlamlı derecede fazladır. Son olarak grup üyeliğindeki değişim, bankalarınperformansını olumsuz yönde etkilemiştir. Ancak bu sonuç istatistiksel olarak anlamlı değildir.Tartışma – Stratejik grup kavramı, “Neden bazı firmalar diğerlerine göre üstün performans gösterir?”sorusuna yeni bir analiz düzeyi kazandırmış ve firma performansının en önemli açıklayıcılarından birihaline gelmiştir. Araştırma bulguları, stratejik grup üyeliğinin firma performansını etkilediğinikanıtlamıştır. Bununla birlikte, bulgular bankacılık sektöründe endüstriyel örgüt teorisinin önermeleriningeçerli olduğunu göstermiştir. Başka bir deyişle, firmalar arası performans farklılıklarını açıklamadafirmaya özgü faktörlerden çok stratejik grup üyeliği etkili olmuştur.