YÖK Akademik
Permanent URI for this collectionhttps://acikarsiv.thk.edu.tr/handle/123456789/2553
Browse
2 results
Search Results
Publication Anlatı Metinlerinde Zamansal Değişkenler ve Metinsel İşlevleri(2024) Çağrı KAYGISIZ; Kaygısız, Çağrı; Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Rektörlük, Ankara, TürkiyeMetin türüne bağlı yapısal bir özellik olarak görünüş bildiren morfo-semantik birimlerin söylem akışı içinde kazandığı işlev hem metnin anlamlandırılması hem de bilişsel sistemin bilgi işlem süreçlerinde temel değişkenlerden birisi olması bakımından önemlidir. Bu nedenle zamansal yapıyı oluşturan birimlerin, metnin söylem akışı içinde birbiriyle kurduğu etkileşim sonucu kazandığı pragmatik işlevlerin belirlenmesi okuma becerisinin geliştirilmesi bakımından önemlidir. Zira sözcüksel birimlerin algılanması ve yorumlanmasına dilbilgisel çıkarımlar eşlik eder. Dolayısıyla dilsel araçların çalışma prensiplerinin araştırılarak söylem yapısıyla kurduğu etkileşim sonucu kazandıkları semantik özellikler ile üstlendikleri pragmatik ve retorik işlevleri açıklamaya çalışan sözcük dilbilgisel çalışmalar önemlidir. Buna ek olarak temel söylem biçimi olan anlatı türünün, temel özelliği zamansal (temporal) yapılanıştır. Bu akademik zeminden hareketle çalışmanın amacı, Türkçede dilbilgisel görünüş kodlayan morfo-semantik birimlerin söylem akışı içinde kazandıkları metinsel işlevin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak oluşturulan veri tabanı, nitel araştırma yöntemlerinden söylem analizi kullanılarak incelenmiş ve elde edilen bulgulardan hareketle morfo-semantik söylem akışı içinde kurdukları etkileşim sonucu kazandıkları metinsel işlevler belirlenmiştir.Publication ORTAOKUL TÜRKÇE DERS KİTABINDA YER ALAN TARTIŞMACI METİNLERİN ARGÜMAN YAPISI ÖZELLİKLERİ(2023) Çağrı KAYGISIZ; Kaygısız, Çağrı; Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Ankara, TürkiyeDidaktik etkinlik ve uygulamaların öğretim süreçlerine aktarımı, öğretim materyalleri aracılığıyla sağlanmakta ve öğretim materyallerinin sağladığı girdinin niteliği, beceri gelişimi ve öğrenme çıktıları üzerinde doğrudan etkili olmaktadır. Bu nedenle optimal fayda için öğretim materyallerinin tasarım-geliştirilmesi süreçlerinde belirli tasarım özelliklerinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Dil öğretim materyallerinin, tasarım-geliştirilmesi süreçlerinde göz önünde bulundurulması gereken temel özelliklerden birisi de metin türüne ilişkin söylem yapısıdır. Bireylerin günlük yaşamda sıklıkla karşılaştıkları temel söylem biçimlerinden birisi de tartışmacı-argümantatif söylemdir. Dolayısıyla hem temel söylem biçimi olarak hem de kavramsal tasarımındaki karmaşıklık nedeniyle dil öğretim materyallerinin, tartışmacı söylem yapısına ilişkin sağladığı girdinin niteliği önem kazanmaktadır. Buradan hareketle çalışmanın amacı, ilköğretim 6, 7 ve 8. sınıflarda okutulan tartışmacı metinlerin, argüman yapısı ve argümanı oluşturan birimlerin çeşitliliği bakımından nasıl görünüm sergilediğini belirlemek ve elde edilen bulguları materyal geliştirme ilkeleri bakımından değerlendirmektedir. Bu amaç doğrultusunda söz konusu metinler nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması yöntemiyle ele alınmış ve yapılan incelemede, kullanılan metinlerin tartışmacı söylem yapısını ve argümanı oluşturan birimlerin anatomik yapısına ilişkin nitelikli girdi sağlamadığı görülmüştür.