TÜRKİYE’DE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR İLE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK ANALİZİ

Abstract

Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki 1974-2016 yılları arasındaki zaman dilimi için zaman serisi analizleri yardımıylaincelenmiştir. Doğrudan yabancı yatırımlar (Foreign Direct Investment-FDI) veekonomik büyüme (Gross Domestic Product-GDP) verileri Amerikan Doları cinsinden"World Bank Data Bank" tan sağlanmış ve bu serilerin logaritmaları alınarak analizetabi tutulmuştur. Öncelikle serilerin durağanlığını test etmek için Augmented DickeyFuller (ADF) ve Phillips Perron (PP) birim kök testleri kullanılmış ve serilerin birincifarklarında durağan oldukları belirlenmiştir. Aynı seviyede durağan olan doğrudanyabancı yatırımlar ile ekonomik büyüme değişkenleri arasındaki uzun dönemli ilişkininvarlığını tespit etmek için Engle Granger Eşbütünleşme testi uygulanmış ve bu serilerineşbütünleşik olduğu tespit edilmiştir. Uzun dönemli ilişki belirlendikten sonra hatadüzeltme modeli kurulmuş ve geçen yıl dengedeki sapmanın bu dönem ne kadardüzeldiği hata terimlerinin katsayısıyla belirlenmiştir. Hata düzeltme terimi katsayısınınistatistiksel olarak anlamlı çıkması ve negatif işaretli olması da dengeden sapmanınolması durumunda tekrar dengeye doğru hareketin olduğunu göstermiştir. Serilerarasındaki ilişkinin yönünü belirleyebilmek için de Granger Nedensellik analiziyapılmış olup nedensellik ilişkisi bulunmamıştır.